คลื่นกล (Mechanical Wave )
คลื่น
กล คือการถ่ายโอนพลังงานจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง
โดยการเคลือนที่ไปของคลื่นต้องมีโมเลกุลหรืออนุภาคตัวกลางเป็นตัวถ่าย
โอนพลังงานจึงจะทำให้คลื่นแผ่ออกไปได้
ดังนั้นคลื่นกลจะเดินทางและส่งผ่านพลังงานโดยไม่ทำให้เกิดการเคลื่อนตำแหน่ง
อย่างถาวรของอนุภาคตัวกลาง
เพราะตัวกลางไม่ได้เคลื่อนที่แต่จะสั่นไปมารอบจุดสมดุล
ต่างจากคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่เดินทางโดยไม่ต้องอาศัยตัวกลาง
คำว่าคลื่นตามคำจำกัดความ หมายถึง การรบกวน (disturbance) สภาวะสมดุลทางฟิสิกส์ และการรบกวนนั้นจะเคลื่อนที่จากจุดหนึ่งออกไปยังอีกจุดหนึ่งได้ตามเวลาที่ผ่านไป ในบทนี้จะกล่าวถึงกฎเกณฑ์ต่างๆ ของคลื่นในทางฟิสิกส์
1. จำแนกคลื่นตามความจำเป็นของการใช้ตัวกลางในการแผ่
การจำแนกประเภทนี้สามารถแบ่งคลื่นออกได้ 2 ชนิด คือ
1.1 คลื่นกล (Mechanical Wave)
เป็นคลื่นที่จำเป็นต้องอาศัยตัวกลางในการแผ่ เช่น คลื่นน้ำ คลื่นในเส้นเชือก
คลื่นเสียง เป็นต้น
1.2 คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic
Wave) เป็นคลื่นที่เกิดจากการเหนี่ยวนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสนามแม่เหล็กและสนามไฟฟ้า
ในทิศทางตั้งฉากซึ่งกันและกัน และต่างก็ตั้งฉากกับทิศทางการแผ่ของคลื่น
คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถแผ่ไปได้ในบริเวณสุญญากาศ ซึ่งไม่มีตัวกลางอยู่เลย
หรือแผ่ผ่านบริเวณที่มีตัวกลางต่างๆก็ได้ คลื่นประเภทนี้ เช่น คลื่นวิทยุ เรดาร์
ไมโครเวฟ แสง รังสีอัลตราไวโอเลต รังสีเอกซ์ เป็นต้น
2. จำแนกคลื่นตามลักษณะการสั่นของแหล่งกำเนิด
หรือตามลักษณะการแผ่ การจำแนกประเภทนี้สามารถแบ่งคลื่นออกได้ 2 ชนิด
คือ
1) คลื่นตามขวาง (transverse waves) คลื่นตามขวางเป็นคลื่นที่ทำให้อนุภาคของตัวกลางที่คลื่นเคลื่อนที่ผ่านมีการเคลื่อนที่ไปกลับในทิศทางที่ตั้งฉากกับทิศทางที่เคลื่อนที่ เช่น คลื่นในเส้นเชือก เป็นต้น
2) คลื่นตามยาว (longitudinal waves) คลื่นตามยาวเป็นคลื่นที่อนุภาคของตัวกลางที่คลื่นเคลื่อนที่ผ่าน มีการเคลื่อนที่ไปกลับในทิศทางเดียวกันกับทิศทางที่คลื่นเคลื่อนที่ เช่น คลื่นในขดลวดสปริง คลื่นเสียงเป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น